Usługi projektowe w Niemczech

Usługi projektowe w NiemczechPolskie firmy świadczą coraz częściej usługi projektowe w Niemczech. Najczęściej polska firma jest podwykonawcą niemieckiej firmy, zwykle biura projektowego lub niemieckiego biura architektonicznego. Czy polska firma projektowa zapłaci podatek w Niemczech? Czy konieczna będzie rejestracja firmy w Niemczech? Czy potrzebne będzie zwolnienie z podatku budowlanego w Niemczech? Poniżej praktyczne informacje dot. świadczenia usług projektowych w Niemczech.


Podatek VAT w Niemczech

Polska firma w Niemczech, która świadczy tam usługi projektowe, powinna w pierwszej kolejności ustalić miejsce świadczenia usług dla celów podatku VAT. Następnie należy ustalić, kto rozlicza podatek VAT w Niemczech, polska firma projektowa czy jej niemiecki zleceniodawca.

Ustalenie miejsca świadczenia usług sprowadza się do ustalenia, w którym kraju należy rozliczyć podatek VAT. Jeżeli usługi projektowe w Niemczech możemy zakwalifikować jako usługi związane z konkretną nieruchomością, to należy rozliczyć podatek VAT w Niemczech. Usługa związana z nieruchomością to taka, która odnosić się będzie do konkretnie określonej nieruchomości, nieruchomość ta powinna być centralnym elementem, nadając główny sens usłudze i determinować jej treść.

Co to oznacza w praktyce? Jeżeli usługi projektowe w Niemczech dotyczą konkretnego budynku, przygotowane projekty zostaną wykorzystane pod konkretnym adresem, dla konkretnej budowy, to mamy do czynienia z usługą związaną z nieruchomością. Jeżeli jednak polskie biuro świadczy usługi projektowe w Niemczech o ogólnym charakterze, których efekty można wykorzystać w różnych lokalizacjach (np. projekt domu jednorodzinnego, który może być zastosowany przez wielu różnych klientów), to nie mamy do czynienia z usługą związaną z konkretną nieruchomością.

Rejestracja podatkowa polskich firm w Niemczech

Zakładamy, że usługi projektowe w Niemczech są świadczone w odniesieniu do konkretnej nieruchomości. Zatem miejscem świadczenia są Niemcy i podatek VAT powinien być rozliczony w Niemczech. Nie oznacza to automatycznie, że rejestracja polskiej firmy do VAT w Niemczech będzie w każdym przypadku obowiązkowa. Jeżeli polska firma może przerzucić obowiązek rozliczenia podatku na nabywcę usługi (tzw. odwrotne obciążenie, reverse charge), to podatek VAT w Niemczech rozliczy zleceniodawca polskiej firmy. Nie musi być to koniecznie niemiecki kontrahent, ta sama zasada istnieje, jeżeli zlecenie pochodzi od firmy z innego kraju, np. innej polskiej firmy projektowej.

Jeżeli zatem usługi projektowe w Niemczech świadczone są na rzecz innej firmy (np. niemieckiego kontrahenta), to dla polskiej firmy świadczącej te usługi rejestracja VAT w Niemczech nie będzie konieczna. Polska firma wystawia wtedy na odbiorcę usługi projektowej w Niemczech fakturę bez podatku VAT, z adnotacją „odwrotne obciążenie”. Odbiorca usługi zobowiązany jest złożyć deklarację VAT w Niemczech i wykazać należny podatek w deklaracji. Dla usługobiorcy ten należny podatek VAT będzie najczęściej podatkiem naliczonym, zatem wykaże w deklaracji 19% należnego podatku i jednocześnie go odejmie. Wszystko dla niego wyjdzie na zero, jest to tylko operacja księgowa, której jednak należy dokonać. Są natomiast przypadki, gdy usługobiorca nie będzie mógł odliczyć tego podatku (np. lekarz świadczący usługi zwolnione z podatku VAT). W takiej sytuacji odbiorca usługi będzie musiał fizycznie wpłacić do niemieckiego urzędu skarbowego należną kwotę VAT od usługi projektowej nabytej od polskiej firmy.

Świadczenie usług projektowych w Niemczech na rzecz osób prywatnych

Jeżeli odbiorcą usługi projektowej w Niemczech jest osoba prywatna, to nie można przerzucić na nią obowiązku rozliczenia podatku VAT w Niemczech. Osoba prywatna nie jest podatnikiem, a ktoś podatek VAT w Niemczech musi rozliczyć. Zasadą jest, że to świadczący usługę powinien rozliczyć podatek VAT. Firma świadcząca usługi projektowe w Niemczech na rzecz osób prywatnych ma zatem obowiązek rejestracji do podatku VAT w Niemczech. Powinna ona uzyskać w Niemczech numer podatkowy (Steuernummer), wystawić fakturę z niemiecką stawką podatku VAT (19%) oraz odprowadzić należny podatek VAT do niemieckiego urzędu skarbowego.

Czasem może powstać wątpliwość, czy mamy do czynienia z osobą prywatną czy prowadzącą działalność gospodarczą w Niemczech. Tak może być w przypadku osób wynajmujących nieruchomości. Np. polska firma przygotowuje projekty na budowę / przebudowę lokalu, który następnie będzie wynajmowany komercyjnie. Wynajmujący nieruchomości może być uznany za podatnika VAT, choć nie ma formalnie zgłoszonej działalności gospodarczej (Gewerbe). W takim wypadku prosimy niemieckiego kontrahenta o niemiecki numer identyfikacji podatkowej do celów VAT (USt-IdNr.). Taki numer nadaje niemiecki urząd federalny ds. podatków (Bundeszentralamt für Steuern, BZSt.). Jeżeli nasz niemiecki kontrahent nie ma takiego numeru, to wystawiamy fakturę z niemieckim podatkiem VAT. Jeżeli identyfikuje się on tym numerem, to faktura będzie bez VAT w procedurze odwrotnego obciążenia. Wtedy obowiązek rozliczenia podatku VAT w Niemczech przechodzi na nabywcę usługi.

Informacje dotyczące procedury rejestracji do VAT w Niemczech znaleźć można <<TUTAJ>>.

Wskazówki, jak rozliczyć podatek VAT w Niemczech, dostępne są <<TUTAJ>>.

Podwykonawca na usługi projektowe w Niemczech

W branży projektowej lub architektonicznej firmy często posługują się podwykonawcami lub osobami samozatrudnionymi, które w ramach swojej działalności gospodarczej wystawiają faktury. Jeżeli polska firma świadczy usługi projektowe w Niemczech przy zaangażowaniu swoich podwykonawców (czy to z Polski czy innego kraju), to wywoła to określone skutki dla celów podatku VAT. Miejscem świadczenia usługi podwykonawcy będą również Niemcy (przy usługach związanych z nieruchomościami). Zatem zastosowanie znajdzie ta sama zasada, co opisana powyżej. Jeżeli usługę opodatkowaną w Niemczech świadczy podmiot zagraniczny (spoza Niemiec), to obowiązek rozliczenia podatku VAT w Niemczech przechodzi na odbiorcę usługi. Nie ma przy tym znaczenia, czy odbiorcą usługi jest firma niemiecka czy inna, np. polska. To odbiorca usługi powinien rozliczyć podatek VAT w Niemczech. By to uczynić odbiorca usługi będzie musiał dokonać rejestracji do VAT w Niemczech.

Jeżeli polska firma zarejestruje się do VAT w Niemczech ze względu na korzystanie z podwykonawcy, to nie zmieni to sposobu rozliczenia jej usługi na rzecz jej zleceniodawcy. Rejestracja polskiej firmy do VAT w Niemczech nie zmienia tego, że na swojego zleceniodawcę powinna ona nadal wystawiać fakturę bez VAT, z odwrotnym obciążeniem. Będzie jednak zobowiązana do rozliczenia w Niemczech podatku VAT wynikającego z faktur od podwykonawców / samozatrudnionych. Polska firma, po rejestracji do VAT w Niemczech, powinna złożyć deklarację VAT w Niemczech i naliczyć 19% podatku VAT do faktury podwykonawcy. Ten podatek będzie jednak dla polskiej firmy w Niemczech podatkiem naliczonym. Tym samym nie powstanie żaden podatek VAT w Niemczech do zapłaty.

Przykład:

Polska firma z Poznania otrzymała od niemieckiej firmy z Berlina zlecenia na wykonanie projektu instalacji w budynku w Niemczech. Jednocześnie firma z Poznania zaangażowała firmę podwykonawczą z Wrocławia. Korzysta także z usług trzech osób samozatrudnionych z Polski. Firma z Poznania powinna wystawić na niemieckiego kontrahenta z Berlina fakturę bez podatku VAT, z adnotacją „odwrotne obciążenie”, podając swój polski numer VAT. Jednocześnie takie same faktury na firmę z Poznania powinny wystawić osoby samozatrudnione oraz podwykonawca z Wrocławia. Na fakturach powinni podać niemiecki numer podatkowy, który firma z Poznania otrzyma po rejestracji podatkowej w Niemczech. Firma z Poznania ma obowiązek rejestracji do VAT w Niemczech i składania tam deklaracji. Podwykonawcy takiego obowiązku nie mają.

Podatek budowlany w Niemczech

Niemieckie przepisy (§ 48 EStG) przewidują w przypadku usług budowlanych świadczonych w Niemczech, że zleceniodawca ma obowiązek potrącić 15% podatku budowlanego (Bauabzugsteuer). Potrącenie następuje przy wypłacie wynagrodzenia na rzecz firmy budowlanej. Podatek budowlany w Niemczech obciąża zatem wykonawcę, ponieważ to jego wynagrodzenie zostaje pomniejszone o te 15%. Podatek obciąża wykonawcę w każdym przypadku świadczenia usług budowlanych na terenie Niemiec i to niezależnie od narodowości lub kraju siedziby oraz bez względu na należności podatkowe powstające w Polsce z tytułu świadczenia tych samych usług.

Możliwe jest zwolnienie z podatku budowlanego w Niemczech (Freistellung). By uzyskać zwolnienie z podatku w Niemczech konieczna jest rejestracja podatkowa polskiej firmy w Niemczech. Informacje, jak uzyskać Freistellung (zwolnienie z podatku budowlanego w Niemczech) można znaleźć <<TUTAJ>>.

Jako usługa budowlana (w rozumieniu niemieckich przepisów o podatku dochodowym) jest rozumiana usługa, której przedmiotem jest wytworzenie, remont, konserwacja, zmiana lub rozbiórka budowli. Zgodnie z orzecznictwem niemieckich sądów, usługi budowlane powinny być rozumiane szeroko, a ich definicja powinna być poddana wykładni rozszerzającej. W interpretacjach niemieckich władz podatkowych wskazuje się jednak, że usługi służące wyłącznie planowaniu i projektowaniu nie kwalifikują się jako usługi budowlane. Usługi projektowe w Niemczech nie będą zatem podpadać pod podatek budowlany w Niemczech. Uzyskanie Freistellung nie będzie zatem konieczne.

Zwrot VAT z Niemiec

Często przy świadczeniu usług projektowych w Niemczech może powstać konieczność dokonania zakupów obłożonych niemieckim podatkiem VAT. W przypadku polskich firm projektowych mogą być to np. rachunki za hotel, przejazdy i przeloty czy paliwo. Zasadą jest, że podatek VAT jest neutralny dla przedsiębiorcy. Polska firma projektowa może odzyskać podatek VAT z Niemiec. Procedura zwrotu podatku VAT z Niemiec zależy od tego, czy polska firma projektowa miała obowiązek rejestracji do VAT w Niemczech (usługa na rzecz osoby prywatnej, korzystanie z podwykonawcy).

Jeżeli dla polskiej firmy powstała konieczność rejestracji podatkowej w Niemczech, to odzyskanie VAT z Niemiec następuje w ogólnym postępowaniu. W składanej deklaracji VAT trzeba wykazać zakupy i niemiecki podatek VAT z faktur zakupowych. Możliwy jest też zwrot podatku VAT w Niemczech z paragonów do kwoty 250 euro brutto. Jeżeli w deklaracji wystąpi nadwyżka podatku naliczonego, to niemiecki urząd skarbowy niezwłocznie zwróci podatek VAT na konto polskiej firmy. Nie ma potrzeby składać tutaj odrębnych wniosków o zwrot podatku VAT w Niemczech, wystarczy deklaracja VAT.

Jeżeli rejestracja do VAT w Niemczech następuje w ciągu roku podatkowego, to należy zastosować szczególne regulacje. Szczegóły na temat Zwrot VAT z Niemiec a rejestracja podatkowa opisane zostały <<TUTAJ>>.

Jeżeli natomiast polska firma nie miała obowiązku rejestracji do VAT w Niemczech, to zwrot podatku VAT z Niemiec następuje w procedurze VAT-Ref. Wniosek VAT-Ref należy złożyć do 30 września roku następnego. Wniosek składamy elektronicznie w swoim urzędzie skarbowym, następnie wniosek VAT-Ref jest przekazywany do Niemiec.

Szczegóły na temat „Zwrot podatku VAT z Niemiec” można znaleźć <<TUTAJ>>.

W czym możemy pomóc?

Kancelaria JLT zapewnia kompleksowe wsparcie podatkowe dla polskich firm w Niemczech. Zapewniamy wsparcie w takich zakresach jak: rejestracja firmy w Niemczech, rejestracja do VAT w Niemczech, składanie deklaracji VAT w Niemczech, przygotowanie deklaracji rocznej do VAT w Niemczech, zwolnienie z podatku budowlanego, wniosek o zwrot podatku VAT z Niemiec (VAT-Ref Niemcy). Usługi doradztwa prawnego i podatkowego w Niemczech świadczone są w ramach współpracy z niemieckimi doradcami podatkowymi. W zależności od rodzaju sprawy zapewniamy wsparcie ze strony niemieckiego specjalisty. Sprawy podatkowe na terenie Niemiec są wtedy koordynowane przez doradcę podatkowego z kancelarii JLT.

Przeczytaj popularne artykuły:

Zapisz się na nasz newsletter!

Michał Jadżyn

radca prawny i doradca podatkowy

Rechtsanwalt und Steuerberater

JLT Jadżyn Legal & Tax

Poznań / Posen

JLT doradztwo prawne i podatkowe dla firm radca prawny i doradca podatkowy kancelaria Poznań