Podatek w Niemczech a polska firma

Wykonujesz usługi w Niemczech i boisz się, że powstanie podatek w Niemczech? Dowiedz się, jakie podatki mogą powstać w Niemczech dla twojej firmy. Przegląd najważniejszych sytuacji, gdy polska firma musi zapłacić podatki w Niemczech. Dowiesz się też, jak legalnie uniknąć podatku w Niemczech.

Podwójne opodatkowanie

Polskie firmy, które wykonują usługi w Niemczech, na początku często zadają sobie pytanie, czy będziemy musieli w Niemczech zapłacić jakieś podatki? Dobra wiadomość jest taka, że można wykonywać usługi w Niemczech i płacić podatki tylko w Polsce. Nawet, jak dojdzie do konieczności opodatkowania w Niemczech, to nie zapłacimy podwójnego podatku. Wtedy w Polsce nasze dochody są zwolnione z podatku. Jeżeli dobrze zaplanujemy działalność w Niemczech od samego początku, to może nam się udać uniknąć zobowiązań podatkowych w Niemczech. Warto tutaj jednak skorzystać z pomocy specjalisty. Doradca podatkowy specjalizujący się w niemieckich podatkach może nam pomóc w tym, by podatki w Niemczech nie powstały. Ewentualnie pomoże nam w rozliczeniu tych podatków, tak by były one możliwie niskie i by nie doszło do podwójnego opodatkowania.

Ważne jest, by od początku wiedzieć, czy podatki powstaną. Pomoże nam to skalkulować naszą usługę w Niemczech czy przewidzieć na samym początku koszty i formalności. Najgorsze, co można zrobić, to poczekać, jak się sytuacja potoczy. Wtedy najczęściej obciążenia podatkowe są najwyższe. Na początku mamy pewne możliwości manewru, zatem dobry plan na początek jest absolutną podstawą.

Poniżej przedstawiony zostanie przegląd najważniejszych podatków, które mogą powstać w Niemczech dla polskich firm. Oczywiście są to tylko najważniejsze kwestie, często decydujące są szczegóły. By nie wpaść w pułapki niemieckiego prawa podatkowego, warto zawsze zasięgnąć fachowej porady.

Podatek VAT

Zarówno w Polsce, jak i w Niemczech, transakcje są opodatkowane podatkiem VAT. W Niemczech nazywa się on Umsatzsteuer albo Mehrwehrtsteuer. Te dwa określenia są zamienne. Tak jak u nas podatek VAT i podatek od towarów i usług.

Wykonując usługi w Niemczech, ewentualnie dostarczając towar do Niemiec, trzeba ustalić, czy powstanie podatek VAT. Robimy to w dwóch krokach. Najpierw ustalamy, czy podatek VAT trzeba rozliczyć w Niemczech, a następnie ustalamy, kto do tego rozliczenia jest zobowiązany. Podstawową zasadą jest to, że podatek rozlicza usługodawca / sprzedawca. Jednak w wielu przypadkach do rozliczenia podatku zobowiązany jest nabywca usługi / kupujący.

Przepisy podatku VAT przewidują wiele reguł dla różnych transakcji. Sposób i miejsce rozliczenia zależy od tego, kto jest odbiorcą usługi / towaru (firma czy osoba prywatna) i od rodzaju usługi (usługiz art. 28b ustawy o VAT, usługi związane z nieruchomością, transportowe, wstępu na imprezy itd.). W tak krótkim przeglądzie podatków w Niemczech nie da się opisać każdego wariantu z osobna. Poniżej przedstawiam jednak kilka przykładów, kiedy polska firma ma obowiązek rejestracji i rozliczenia podatku VAT w Niemczech:

• wykonanie usługi związanej z nieruchomością na rzecz osoby prywatnej – przykładowo polska firma budowlana buduje dom dla osoby prywatnej w Niemczech; tutaj warto pamiętać, że dla polskiej firmy nie ma żadnych limitów, wykonanie nawet drobnej usługi o wartości kilku euro powodować będzie obowiązek rejestracji do VAT w Niemczech
• sprzedaż towaru z magazynu w Niemczech lub towaru nabytego w Niemczech – dla przykładu polska firma zakupuje okna w Niemczech i odsprzedaje je w Niemczech i to bez wykonania usługi; polska firma wysyłkowa korzysta z magazynu w Niemczech i wysyłka zakupionego towaru następuje do klienta w Niemczech z tego magazynu; odrębnym zagadnieniem jest sprzedaż wysyłkowa na odległość (WSTO)
• nabycie usługi związanej z nieruchomością od podwykonawcy – np. polska firma ma zlecenie w Niemczech na prace budowlane i korzysta z usług podwykonawcy (np. z Polski); w takim wypadku podwykonawca wystawia fakturę z odwrotnym obciążeniem i to nabywca usługi powinien zarejestrować się do VAT w Niemczech i rozliczyć podatek VAT w Niemczech; ważne: przy tego rodzaju świadczeniu usług podwykonawcy nie przysługuje zwolnienie
• import towaru przez Niemcy bez korzystania z przedstawiciela fiskalnego
• wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów w Niemczech – przykładowo polska firma wykonuje usługi budowlane w Niemczech i zamawia od polskiego dostawcy materiały budowlane z dostawą na plac budowy w Niemczech lub polska firma zabiera ze sobą materiały budowlane z Polski

To są najczęstsze przypadki, gdy polskie firmy świadczące usługi w Niemczech, w szczególności usługi budowlane / montażowe, powinny rozliczać podatek VAT w Niemczech.

Jeżeli dana firma chciałaby uniknąć rejestracji do VAT w Niemczech tym samym powinna:

• nie świadczyć usług opodatkowanych w Niemczech na rzecz osób prywatnych
• nie korzystać z usług podwykonawców – w przypadku gdy usługa związana z nieruchomością wykonywana jest w Niemczech na rzecz innej firmy, to nabywca usługi rozlicza podatek VAT; brak podwykonawcy spowoduje tutaj brak obowiązku rejestracji do VAT w Niemczech
• nie korzystać przy wykonywaniu usług w Niemczech z materiałów z Polski
• nie odsprzedawać towarów kupiony w Niemczech
• przy imporcie korzystać z procedury 42, angażując do tego przedstawiciela fiskalnego.

Czasem nie da się uniknąć rejestracji do VAT w Niemczech. Zachęcamy do lektury artykułu dot. rozliczenia podatku VAT w Niemczech.

Podatek dochodowy CIT / PIT

Zasadą jest, że podatek dochodowy płacony jest tam, gdzie dana firma ma siedzibę. W zdecydowanej większości przypadków polskie firmy wykonujące usługi w Niemczech nie mają obowiązku odprowadzenia podatku dochodowego w tym kraju. Całość podatków płacą w Polsce. Jest to o tyle korzystne, że podatki w Polsce są znacznie niższe niż w Niemczech. Są jednak sytuacje, gdy powstaje obowiązek zapłaty podatku dochodowego w Niemczech.

Najczęściej taki przypadek zachodzi, gdy powstaje tzw. zakład podatkowy w Niemczech. W przypadku polskich firm taka sytuacja ma miejsce, gdy prowadzone są prace budowlane lub montażowe powyżej 12 miesięcy. Chodzi o jeden projekt. Możliwe jest zliczenie kilku krótszych projektów, jeżeli są one na rzecz tego samego zleceniodawcy i w obrębie 50 km. Zatem często podzielenie projektu na kilka odrębnych umów będzie nieskuteczne. Jeżeli powstanie danej firmie zakład podatkowy w Niemczech, to firma zobowiązana będzie do rozliczenia podatku dochodowego w Niemczech. W grę wchodzą dwa podatki. Jeden to typowy podatek dochodowy, dla osób fizycznych PIT (Einkommensteuer), a dla osób prawnych CIT (Körperschaftsteuer). Dodatkowo dochodzi podatek płacony do danej gminy Gewerbesteuer. Łącznie obciążenia podatkowe mogą wynieść ok. 30-40%. Warto zatem tak ukształtować swoją działalność, by do konieczności zapłaty podatku nie doszło. Tutaj konieczna będzie konsultacja ze specjalistą, ponieważ decydujące są szczegóły projektu, pewne wyjątki. Fachowy doradca pomoże nam też rozliczyć ewentualny podatek, tak by jego wysokość w Niemczech była możliwie niska.

Innym przypadkiem, gdy niemieckie urzędy chcą opodatkować polskie firmy, jest fikcyjna siedziba firmy w Polsce. Na wstępie wskazano, że firma rozlicza się tam, gdzie ma siedzibę. Jeżeli zatem dana firma pracuje praktycznie tylko w Niemczech, właściciel firmy przebywa w tym kraju znaczną część roku, w Polsce nie ma żadnej większej infrastruktury, żadnych pracowników, zleceń itd., to niemiecki urząd uzna, że firma ma tak naprawdę siedzibę w Niemczech. W konsekwencji zażąda od właściciela firmy lub od spółki zapłaty podatku dochodowego w Niemczech. Tutaj warto też tak ukształtować działalność, by w Polsce prowadzona była istotna działalność.

Podatek budowlany

W Niemczech istnieje podatek, którego nie ma w Polsce. Jest to podatek budowlany (Bauabzugsteuer). Więcej w temacie podatku budowlanego można dowiedzieć się <TUTAJ>  lub <TUTAJ>.

W skrócie mówiąc, zleceniodawca usługi budowlanej potrąca 15% z faktury wykonawcy, chyba że ten wykonawca posiada specjalne zwolnienie z podatku budowlanego (Freistellung). Podatek budowlany jest swego rodzaju kaucją. Potrącony podatek można odzyskać w ciągu dwóch lat od końca roku, w którym został potrącony. Podatek budowlany obowiązuje w każdym przypadku, gdy usługi budowlane wykonywane są w Niemczech. Dotyczy też to sytuacji, gdy polska firma podzleca prace innej polskiej firmie. Zwolnienie z podatku (Freistellung) powinno być ważne na dzień płatności faktury. Nie ma znaczenia, kiedy usługa została wykonana lub zafakturowana. Każda firma budowlana świadcząca usługi w Niemczech powinna zatem posiadać taki Freistellung.

Przykład 1

Polska firma A świadczy usługi budowlane na rzecz niemieckiej firmy S. W dniu płatności zaliczki za pracę polska firma nie posiada ważnego zwolnienia Freistellung – niemiecka firma S potrąca podatek budowlany w chwili płatności i odprowadza potrąconą kwotę do niemieckiego urzędu.

Przykład 2

Polska firma A świadczy usługę budowlaną na rzecz niemieckiej firmy S. Firma A korzysta z usługi polskiego podwykonawcy B. Firma A nie posiada Freistellung, posiada go natomiast podwykonawca z Polski B – niemiecka firma potrąca podatek budowlany przy zapłacie na rzecz A, natomiast A płaci na rzecz B całość faktury bez potrącenia podatku.

Przykład 3

Jak w przykładzie powyżej, ale ani polska firma A, ani jej podwykonawca z Polski B nie posiadają Freistellung. Wtedy niemiecka firma S potrąca podatek budowlany firmie A, a firma A potrąca też ten podatek przy płatności na rzecz swojego podwykonawcy B.

Wniosek: jeżeli wykonujesz usługi budowalne lub podobne (elektryczne, montażowe, instalacyjne) w Niemczech, zarejestruj się w niemieckim urzędzie skarbowym i uzyskaj Freistellung.

Podatek od wynagrodzeń

Polska firma delegująca pracowników do Niemiec może mieć obowiązek potrącania podatku od wynagrodzeń (Lohnsteuer). Jest to odpowiednik polskiej zaliczki na PIT. Ta kwestia staje się często pułapką dla polskich firm. Tutaj przy niepoprawnym rozliczeniu może nawet dojść do podwójnego opodatkowania. Pracodawca będzie zobowiązany do zapłaty zaliczki zarówno w Polsce, jak i podatku od wynagrodzeń w Niemczech. Wprawdzie pracownik będzie mógł odzyskać nadpłacone zaliczki, ale często to już marne pocieszenie dla pracodawcy, który musiał sfinansować te podatki.

Kluczowym jest zatem, już na wstępnym etapie delegowania ustalić, czy niemiecki Lohnsteuer powstanie czy nie. Im szybciej ustalimy, że pojawi się obowiązek potrącenia podatku w Niemczech, tym większe szanse na optymalizację obciążeń podatkowych i to z korzyścią dla pracodawcy i pracownika.

Kwestia podatku Lohnsteuer jest dość zawiła, tutaj jest konieczna fachowa pomoc. Istotne czynniki to długość wykonywanych usług (ważny jest termin 6 i 12 miesięcy), a także dni pobytu pracownika w Niemczech (ważna tutaj jest zasada 183 dni liczona w dowolnych 12 miesiącach).

Kilka podstawowych zasad, kiedy podatek Lohnsteuer powinien być potrącany w Niemczech:

• prace przekraczają 12 miesięcy (powstaje zakład podatkowy) – dla wszystkich pracowników, bez względu na liczbę dni pobytu w Niemczech
• prace przekraczają 6 miesięcy, a pracownicy przekraczają 183 dni w dowolnych 12 miesiącach
• prace przekraczają 6 miesięcy, a dla pracowników poniżej 183 dni nie wystąpiono o zwolnienia z podatku Lohnsteuer (termin na to jest tylko w danym roku kalendarzowym)
• pracownicy są wypożyczani do Niemiec (np. jako pracownicy tymczasowi) lub następuje udostępnienie personelu bez wykonywania konkretnych prac (np. polska firma wypożycza elektryków na budowę w Niemczech i rozlicza usługę udostępnienia pracownika a nie wykonania instalacji elektrycznych).

Kwestię podatku do wynagrodzeń warto weryfikować na bieżąco. Ostatnio niemieckie urzędy bardzo dokładnie sprawdzają tę kwestię i nawet firmy, które od wielu lat pracowały w Niemczech i przechodziły pozytywnie kontrole, wzywane są do zapłaty podatku. Tutaj ważny jest czas działania, niektóre sprawy można załatwić tylko w danym roku. Wsteczne rozliczenia kosztują wtedy bardzo dużo, podatki mogą być kilkukrotnie wyższe, niż gdyby zawczasu pracodawca zajął się tą sprawą.

W czym możemy pomóc?

Kancelaria JLT specjalizuje się w doradztwie polskim firmom, które wykonują usługi w Niemczech. Pomagamy nie tylko w kwestiach podatkowych, ale wykonujemy wszystkie niezbędne zgłoszenia i załatwiamy potrzebne formalności. Naszą rolą jest zapewnienie bezpieczeństwa prawnego i podatkowego klientom, tak by mogli się oni skoncentrować na swojej działalności, a nie na formalnościach. W szczególności pomagamy na wstępnym etapie przed rozpoczęciem prac w Niemczech. Wtedy jest największe pole do manewru, pomagamy wtedy optymalizować przyszłe obciążenia podatkowe lub doradzamy w ten sposób, by rozliczenia podatkowe w Niemczech w ogóle nie były potrzebne. Wspieramy klientów kompleksowo, zapewniamy wsparcie we wszystkich kwestiach, które polska firma potrzebuje w Niemczech.

Przeczytaj popularne artykuły:

• Windykacja w Niemczech
• Rejestracja firmy w Niemczech
• Polska firma w Niemczech
• VAT w Niemczech
• Rejestracja VAT w Niemczech
• Delegowanie pracowników do Niemiec
• Polska firma jako podwykonawca w Niemczech
• Usługi budowlane w Niemczech
• Windykacja w Niemczech
• Jak uzyskać freistellung
• Weryfikacja Niemieckiego kontrahenta
• NIP w Niemczech
• Podatek budowlany w Niemczech
• Klasy podatkowe w Niemczech