Odwrotne obciążenie przy usługach budowlanych – najnowsze interpretacje

Przegląd najnowszych i najważniejszych interpretacji podatkowych dot. odwrotnego obciążenia w branży budowlanej z czerwca 2017 r.

Odwrotne obciążenieWprowadzone od stycznia 2017 r. regulacje dot. odwrotnego obciążenia w usługach budowlanych nadal budzą wątpliwości u podatników. Firmy budowlane oraz firmy świadczące usługi okołobudowlane nadal nie mają pewności, jak rozliczyć daną usługę. Odbiorca usługi najczęściej prosi o wystawienie faktury z procedurą reverse charge. Jednak to na usługodawcy ciąży w takim przypadku największe ryzyko. Bezpodstawne przyjęcie, że mamy do czynienia z odwrotnym obciążeniem grozi powstaniem zaległości podatkowej i sankcji w VAT, jeżeli organ podatkowy ustali, że przesłanki do zastosowania odwrotnego obciążenia nie powstały.

Więcej o samych mechanizmie odwrotnego obciążenia (reverse charge) na usługi budowlane oraz objaśnień MF znajdziesz <<TUTAJ>>.

Interpretacje organów podatkowych wydanych po ukazaniu się wyjaśnień MF z miesiąca kwietnia 2017 r. dostępne są <<TUTAJ>>.

Poniżej znajduje się zestawienie najnowszych interpretacji dotyczących odwrotnego obciążenia na usługi budowlane z miesiąca czerwca 2017 r.


Interpretacja indywidualna (0111-KDIB3-1.4012.2.2017.2.IK) z dn. 20.06.2017

Stan faktyczny: Firma zajmuje się usługami związanych z utrzymaniem terenów zielonych oraz dotyczących zagospodarowania terenów zielonych. Usługi wykonywane są na rzecz firm zajmujących się generalnym wykonawstwem obiektów infrastruktury drogowej i budownictwa, np. firma dokonuje nasadzeń i obsiewów przy budowanych drogach.

Problem: Czy należy zastosować odwrotne obciążenie do usług utrzymania i zagospodarowania zieleni czy też stawkę 8%?

Odpowiedź: Do powyższych usług nie należy stosować mechanizmu odwrotnego obciążenia, ponieważ zostały one zakwalifikowane do PKWiU 81.30.10.0 (Usługi związane z zagospodarowaniem terenów zieleni), a ten symbol PKWiU nie został wymieniony w załączniku nr 14 do ustawy VAT.


Interpretacja indywidualna (0111-KDIB3-1.4012.37.2017.1.BW) z dn. 19.06.2017

Stan faktyczny: Firma jest generalnym wykonawcą budynku, który wykonuje „pod klucz”, czyli budynku gotowego wraz z całą niezbędną infrastrukturą. Usługi nie są świadczone na rzecz końcowych inwestorów. Zamawiającym jest firma świadcząca usługi deweloperskie na rzecz inwestora. Do jej zadań należy uzyskanie niezbędnych pozwoleń, zawarcie umowy z generalnym wykonawcą, architektem i innymi podmiotami, nadzór i koordynacja inwestycji.

Problem: Czy generalny wykonawca budynku „pod klucz”, działający na rzecz podmiotu świadczącego usługi deweloperskie na rzecz inwestora, powinien zastosować mechanizm odwrotnego obciążenia?

Odpowiedź: Generalny wykonawca działa w tym przypadku jako podwykonawca firmy deweloperskiej, wykonując usługi wymienione w załączniku nr 14 do ustawy VAT. Należy zatem zastosować odwrotne obciążenie.


Interpretacja indywidualna (1462-IPPP3.4512.160.2017.2.RD) z dn. 17.06.2017

Stan faktyczny: Deweloper realizuje we własnym imieniu inwestycje w postaci budowy osiedli mieszkaniowych. Usługi budowlane zlecane są generalnemu wykonawcy. W trakcie trwania prac przyszły nabywca mieszkania może zlecić za dodatkowym wynagrodzeniem prace nieprzewidziane umową (inne ułożenie ścian, zmiana wymiarów poszczególnych pomieszczeń). Prace te wykonywane są następnie przez generalnego wykonawcę.

Problem: Czy generalny podwykonawca w przypadku dodatkowych prac będzie podwykonawcą dewelopera, a przyszły nabywca mieszkania uznany zostanie za inwestora, a tym samym pomiędzy generalnym wykonawcą i deweloperem zastosowanie znajdzie mechanizm odwrotnego obciążenia.

Odpowiedź: Przyszły nabywca mieszkania zleca deweloperowi wykonanie konkretnych prac za dodatkowym wynagrodzeniem. Następnie deweloper zleca wykonanie tych prac generalnemu wykonawcy. Inwestor może być tylko jeden i w tym wypadku jest to nabywca mieszkania. Generalny wykonawca działa więc w charakterze podwykonawcy, powinien więc rozliczyć się z deweloperem na zasadzie odwrotnego obciążenia.


Interpretacja indywidualna (0114-KDIP1-2.4012.136.2017.1.RD) z dn. 14.06.2017

Stan faktyczny: Podatnik otrzymuje fakturę z zastosowaniem odwrotnego obciążenia od małego podatnika, który rozlicza się metodą kasową.

Problem: Czy kwestia otrzymania faktury z odwrotnym obciążeniem od podatnika rozliczającego się metodą kasową ma wpływ na termin powstania obowiązku podatkowego u nabywcy, który metodą kasową się nie rozlicza?

Odpowiedź: Jeżeli podatnik, który nie jest małym podatnikiem, nabywa usługi budowlane z odwrotnym obciążeniem od podatnika rozliczającego się metodą kasową, to obowiązek podatkowy powstaje na zasadach ogólnych, tj. z chwilą wystawienia faktury, a jeśli faktura nie zostanie wystawiona lub będzie wystawiona z opóźnieniem z upływem 30 dni od dnia wykonania usługi.


Interpretacja indywidualna (0112-KDIL1-2.4012.21.2017.2.MR) z dn. 13.06.2017

Stan faktyczny: Firma dostarcza do magazynu klienta regały. Na czas transportu regały są rozmontowane. Następnie firma montuje regały na miejscu, przytwierdzając je do podłoża śrubami lub kotwami. Regały montowane są też na szynach, które muszą być wbetonowane w posadzkę. Montaż regałów wykonuje firma zewnętrzna, podwykonawca dostawcy regałów.

Problem: Czy usługa montażu regałów powinna być rozliczona pomiędzy dostawcą regałów a firmą montującą na zasadzie odwrotnego obciążenia?

Odpowiedź: Firma dostarcza jedynie regały na rzecz ostatecznego nabywcy. Nie świadczy na jego rzecz usług budowlanych. Do usług montażu wykonywanych na rzecz dostawcy regałów w magazynie końcowego odbiorcy, nawet jeżeli przybiorą one postać robót budowlanych, nie należy stosować mechanizmu odwróconego obciążenia.

Interpretacja indywidualna (0114-KDIP1-2.4012.60.2017.1.KT) z dn. 12.06.2017

Stan faktyczny: Firma zarządza centrami handlowymi. Najemcy uiszczają czynsz oraz koszty dodatkowe, uzależnione od wysokości najętego lokalu. Jednym ze składników kosztów dodatkowych są poniesione przez firmę koszty usług budowlanych. Firma zleca niezbędne usługi budowlane we własnym zakresie i ponosi ich koszt, który następnie jest rozliczany w kosztach dodatkowych i ponoszony ostatecznie przez najemców.

Problem: Czy wykonawcy usług budowlanych na rzecz firmy zarządzającej centrum handlowym powinni zastosować mechanizm odwrotnego obciążenia?

Odpowiedź: Rozliczenie powinno nastąpić na zasadach ogólnych. Odwrotne obciążenie nie będzie miało zastosowania. Firma zarządzająca centrum handlowym zleca pracę we własnym imieniu, a firma wykonująca usługi budowlane nie jest podwykonawcą.


Interpretacja indywidualna (0114-KDIP1-2.4012.23.2017.1.RM) z dn. 07.06.2017

Stan faktyczny: Firma jest właścicielem centrum handlowego, w którym wynajmuje powierzchnię najemcą. Ze strony właściciela centrum powstaje obowiązek wykonania prac aranżacyjno-adaptacyjnych, tak by dostosować dany lokal do oczekiwań najemcy. Wszystkie prace zlecane są firmie budowlanej. Koszt prac ponoszony jest w pewnych przypadkach bezpośrednio przez właściciela centrum handlowego i uwzględniany ekonomicznie w kalkulacji czynszu, a w innych przypadkach koszt tych prac jest przenoszony na najemcę.

Problem: Czy usługi budowlane świadczone na rzecz właściciela centrum handlowego powinny być rozliczone na zasadach ogólnych czy też z zastosowaniem odwrotnego obciążenia.

Odpowiedź: W sytuacji, gdy zgodnie z zawartymi umowami, właściciel centrum handlowego ponosi koszty wykonania prac we własnym zakresie lub traktuje przedmiotowe koszty jako element kalkulacyjny ceny za wynajem lokalu, to rozliczenie między firmą budowlaną a właścicielem powinno nastąpić na zasadach ogólnych. Jeżeli koszty te przenoszone są na najemcę, to należy zastosować mechanizm odwrotnego obciążenia.


Interpretacja indywidualna (0115-KDIT1-2.4012.38.2017.2.AJ) z dn. 07.06.2017

Stan faktyczny: Firma świadczy usługi wynajmu rusztowań wraz z ich montażem i demontażem sklasyfikowanych w grupowaniu PKWiU o symbolu 71.32.10, tj. „usługi dzierżawy lub wynajmu maszyn i urządzeń budowlanych bez obsługi”.

Problem: Czy usługę należy rozliczyć na zasadach ogólnych (23%), czy też z zastosowaniem mechanizmu odwrotnego obciążenia? Czy usługi dodatkowe (transport, montaż rusztowań) powinny być rozliczone osobno obok wynajmu rusztowań?

Odpowiedź: Usługę należy rozliczyć na zasadzie odwrotnego obciążenia. Skoro wykonywane świadczenia obejmują obsługę wynajmowanych rusztowań, a więc ich montaż i demontaż oraz transport nie mogą być uznane za usługi, o których mowa w 71.32.10 klasyfikacji PKWiU. Jedynie w przypadku, gdy przedmiotem świadczenia będzie sam wynajem rusztowania bez jego obsługi, tj. bez montażu i demontażu, to usługa podlegać będzie opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Interpretacja indywidualna (2461-IBPP2.4512.199.2017.2.KO) z dn. 05.06.2017

Stan faktyczny: Firma świadczy usługi budowlane jako podwykonawca generalnego wykonawcy. Część prac zleca swoim podwykonawcą. Zdarza się, że prace wykonane przez dalszego podwykonawcę mają usterki i wymagają poprawienia. Dalszy podwykonawca nie jest czasem w stanie usunąć usterki. Firma zleca więc usunięcie tych usterek podmiotowi trzeciemu, a następnie obciąża kosztami (refaktura) swojego podwykonawcę, który był zobowiązany do usunięcia usterki a tego nie uczynił.

Problem: Czy dokonując refaktury kosztów wykonania zastępczego na dalszego podwykonawcę należy zastosować zasady ogólne czy mechanizm odwrotnego obciążenia?

Odpowiedź: Refaktura powinna wykazywać podatek na zasadach ogólnych (8 lub 23%). Nie można zastosować odwrotnego obciążenia. Usługi wykonane przez podmiot trzeci, polegające na usunięciu wady, nie są usługami świadczonymi przez podwykonawcę w stosunku do firmy, która je zleca. Podmiot trzeci świadczy dla zlecającego odrębną usługę, którą on następnie refakturuje na swojego dalszego podwykonawcę, który nie usunął usterki lub nie poprawił prac.


Interpretacja indywidualna (0111-KDIB3-1.4012.36.2017.2.IK) z dn. 05.06.2017

Stan faktyczny: Firma, wraz z dwoma innymi podmiotami, zawiązała konsorcjum. Dwa podmioty pełnią rolę partnera konsorcjum, a jeden lidera konsorcjum. Partnerzy są solidarnie odpowiedzialni za realizowany kontrakt wobec inwestora, a zaspokojenie inwestora przez któregokolwiek partnera zwalnia pozostałych. Fakturę na inwestora wystawia tylko lider konsorcjum. Partnerzy, za swoje prace, wystawiają fakturę na lidera konsorcjum.

Problem:  Czy partner konsorcjum rozliczając się za pośrednictwem lidera konsorcjum staje się podwykonawcą i zobowiązany jest do stosowania odwrotnego obciążenia?

Odpowiedź: Skoro partner konsorcjum wystawia faktury VAT na rzecz lidera za wykonane usługi, natomiast lider wystawia faktury VAT na rzecz inwestora za wszystkie prace wykonane przez konsorcjum, należy uznać, że partner konsorcjum będzie występował w charakterze podwykonawcy lidera konsorcjum, działającego w takim przypadku jako generalny wykonawca względem inwestora. W rozliczeniach między partnerami a liderem konsorcjum należy zatem zastosować mechanizm odwrotnego obciążenia.


Powyższe stanowiska organów podatkowych wynikają z interpretacji podatkowych. Nie wykluczone, że z czasem te stanowiska mogą ulec zmianie lub podatnik może je zakwestionować na drodze sądowej. Jednak warto wziąć pod uwagę poglądy reprezentowane przez organy podatkowe.

Jeżeli mieliby Państwo wątpliwości co do rozliczenia danej usługi, kancelaria JLT służy wsparciem prawnym i podatkowym.

Zapisz się na nasz newsletter!

Michał Jadżyn

radca prawny i doradca podatkowy

Rechtsanwalt und Steuerberater

JLT Jadżyn Legal & Tax

Poznań / Posen

JLT doradztwo prawne i podatkowe dla firm radca prawny i doradca podatkowy kancelaria Poznań