Od stycznia 2019 r. wchodzą nowe przepisy dotyczące opakowań w Niemczech. Wprowadzają one nowe obowiązki na firmy sprzedające towary w opakowaniach w Niemczech. Przepisy te mogą dotknąć polskie firmy, w szczególności sklepy internetowe prowadzące sprzedaż na terenie Niemiec. Dowiedz się, jakie są konsekwencje dla polskich firm związane z nowymi przepisami o opakowaniach w Niemczech (VerpackG).
Na czym polegają nowe przepisy o opakowaniach w Niemczech?
Nowe przepisy o opakowaniach w Niemczech wprowadzone zostaną w życie 1 stycznia 2019 r. Nowa ustawa o opakowaniach VerpackG (Verpackungsgesetz, VerpackG) zastępuje dotychczasowe przepisy. Nowe przepisy o opakowaniach mają usprawnić proces recyklingu opakowań w Niemczech. Stworzony zostanie rejestr podmiotów wprowadzających opakowania na terytorium Niemiec. Nazywać się on będzie „LUCID“. Nad funkcjonowaniem rejestru czuwać będzie Fundacja Centralny Rejestr Opakowań (Stiftung Zentrale Stelle Verpackungsregister). Podmioty wprowadzające opakowania na teren Niemiec będą zobowiązane nie tylko dokonać rejestracji w tym rejestrze, ale także do deklarowania masy i rodzaju opakowań wprowadzanych do Niemiec. Nowe przepisy o opakowaniach mają wzmocnić tzw. podwójny system (Duales System). Z jednej strony do zbiórki i selekcji odpadów, w tym opakowań, zobowiązane są gminy. W Niemczech w latach 90-tych stworzono jednak drugi, równoległy system, w którym uczestniczą firmy wprowadzające opakowania do Niemiec. Oba systemy mają się uzupełniać. System dla firm ma być realizacją obowiązku odpowiedzialności za produkt producenta.
Od lipca 2022 r. rozszerzono obowiązki także na firmy wprowadzające opakowania w obrocie B2B, zatem już praktycznie każdy sprzedawca towaru z Polski do Niemiec (w tym w przemyśle, produkcji czy sprzedaży hurtowej) będzie miał obowiązek rejestracji w LUCID. Więcej na ten temat można przeczytać w artykule:
VerpackG czyli rejestr opakowań w Niemczech – zmiany od 1 lipca 2022 r.
Kogo dotyczą nowe regulacje o opakowaniach w Niemczech?
Nowe regulacje ustawy o opakowaniach w Niemczech dotyczą podmiotów wprowadzających po raz pierwszy opakowania na terytorium Niemiec. Obowiązki skierowane są zatem nie do producentów opakowań, ale firm, które te opakowania wykorzystują i wprowadzają na niemiecki rynek. Chodzi tutaj o opakowania skierowane do końcowego odbiorcy prywatnego. Są to tak zwane opakowania B2C. W szczególności chodzi o opakowania przesyłane do gospodarstw domowych, gastronomii czy urzędów. Nie ma żadnej granicy, od której należy stosować się do obowiązków nowej ustawy o opakowaniach w Niemczech. Nawet przy niewielkiej ilości opakowań wprowadzanych na terytorium Niemiec należy dokonać rejestracji i spełniać inne obowiązki związane z opakowaniami.
Co do zasady, obowiązek rejestracji ma podmiot, który po raz pierwszy wprowadza na teren Niemiec towar w opakowaniach B2C, czyli w opakowaniach, które w ostatecznym rozrachunku trafią do konsumenta, a tym samym do jego odpadów. Nie oznacza to jednak, że obowiązki te spoczywają jedynie na podmiotach, które bezpośrednio sprzedają na rzecz konsumentów. Jeżeli firma sprzedaje towary w opakowaniach B2C do Niemiec np. na rzecz pośrednika (sklep, hurtownia), to ta firma po raz pierwszy wprowadza opakowania B2C na teren Niemiec. Zatem to przede wszystkim na tej firmie (a nie na pośredniku) spoczywa obowiązek rejestracji i spełniania innych wymagań nowej niemieckiej ustawy o opakowaniach.
Nowe przepisy dotkną w szczególności polskie sklepy internetowe dokonujące sprzedaży swoich produktów do Niemiec na rzecz osób prywatnych (konsumentów). Kwestia opakowań w Niemczech dotyczyć będzie także polskich sprzedawców sprzedających swoje towary poprzez Amazon czy eBay. Przepisy mogą również dotyczyć firm, które sprzedają do Niemiec swoje towary na rzecz pośredników, jeżeli te towary są zapakowane w opakowania B2C.
Jakich opakowań dotyczą niemieckie regulacje?
Nowym systemem objęte będą nie tylko opakowania, w które bezpośrednio opakowany jest produkt (np. karton z telewizorem). Systemem objęte będą także opakowania, w które zapakowany jest produkt do wysyłki. Przy sprzedaży wysyłkowej będą to kartony, folie bąbelkowe, styropian, inne wypełnienie itd. Generalnie wszystko to, co końcowy odbiorca wyrzuca do swoich odpadów. Systemem objęte są również opakowania, które wykorzystywane są w gastronomii przy sprzedaży żywności na rzecz konsumenta, a następnie przez niego wyrzucane (opakowanie na bułki, papierowe kubki na kawę, opakowania, w których sprzedawane są frytki, hamburgery itd.).
Z punktu widzenia polskich sklepów internetowych nowe regulacje dot. opakowań w Niemczech najbardziej istotne będą do opakowań wysyłkowych. Trzeba będzie deklarować roczną ilość zużytych kartonów, foli bąbelkowej czy styropianu. Warto zatem zastanowić się tutaj nad racjonalnym wykorzystywaniem tych materiałów.
Od lipca 2022 r. rozszerzono obowiązki także na firmy wprowadzające opakowania w obrocie B2B, zatem już praktycznie każdy sprzedawca towaru z Polski do Niemiec (w tym w przemyśle, produkcji czy sprzedaży hurtowej) będzie miał obowiązek rejestracji w LUCID. Więcej na ten temat można przeczytać w artykule:
VerpackG czyli rejestr opakowań w Niemczech – zmiany od 1 lipca 2022 r.
Jakie obowiązki spoczywać będą na wprowadzającym opakowania do Niemiec?
Jeżeli dana firma (np. sklep internetowy) wprowadza po raz pierwszy opakowania na terytorium Niemiec i dostarcza je do końcowych odbiorców, to będzie miała następujące obowiązki:
- jednorazowa i bezpłatna rejestracja w centralnym rejestrze w czwartym kwartale 2018 r.
- uczestnictwo w jednym lub wielu podwójnych systemów utylizacji odpadów (np. VerpackGO)
- prowadzenie rozliczeń z systemem (deklarowanie ilości i rodzaju opakowań, rozliczenia) i jednoczesne, równoległe deklaracje z centralnym rejestrem
- coroczne składanie informacji o ilościach wprowadzonych do obrotu opakowań (Vollständigkeitserklärung), ale tylko po przekroczeniu pewnego progu (80 ton rocznie szkła, 50 ton rocznie papieru / kartonu, 30 ton rocznie tworzyw sztucznych, folii aluminiowej)
Co ważne, podmiot wprowadzający opakowania w Niemczech musi te obowiązki wykonać osobiście. Nie można zlecić tego podmiotowi zewnętrznemu, by dokonywał rejestracji / zgłoszeń w imieniu zleceniodawcy. Oczywiście możliwe jest uzyskanie pomocy i wsparcia w wykonaniu tych obowiązków u podmiotu zajmującego się tego rodzaju regulacjami. Obowiązki często są skomplikowane i warto zasięgnąć tutaj porady, jak wykonywać zobowiązania związane z opakowaniami w Niemczech.
Jakie są kary za niewykonanie obowiązków związanych z przepisami dot. opakowań w Niemczech?
Jeżeli opakowanie, które powinno być objęte nowym systemem, nie zostanie zgłoszone, nie może być ono sprzedawane w Niemczech. Mowa jest tutaj zatem o zakazie sprzedaży. Prowadzenie takiej sprzedaży będzie tym samym nielegalne. Brak rejestracji w centralnym systemie oznaczać może grzywnę aż do 100.000 euro. Brak uczestnictwa w podwójnym systemie utylizacji odpadów zagrożony jest jeszcze wyższą karą, aż do 200.000 euro. Poza tym na drodze cywilnej będzie dochodzony zakaz sprzedaży w Niemczech.
Centralny Rejestr Opakowań będzie jawny. Każdy będzie mógł sprawdzić, czy dany sprzedawca (wprowadzający opakowania do Niemiec) jest w nim zarejestrowany. Znając wysokie zaangażowanie niemieckich konsumentów w kwestiach recyklingu, można spodziewać się, że sami konsumenci będą weryfikować fakt rejestracji, a wszelkie uchybienia będą zgłaszać odpowiednim władzom. Można spodziewać się też tego, że klient niezadowolony z towaru, w stosunku do którego sprzedawca nie uznał reklamacji, w ramach „retorsji” zawiadamiać będzie stosowne władze. Działanie na rynku niemieckim bez rejestracji wiązać się zatem będzie z bardzo wysokim ryzykiem. Prawdopodobnie większość przypadków naruszenia obowiązków w sprawie opakowań będzie szybko wykrywane przez niemieckie organy.
Jak funkcjonuje system w 2019 r.
Po wprowadzeniu systemu opakowań LUCID w 2019 r. w Niemczech funkcjonuje on bez większych problemów. Sporo polskich firm zarejestrowało się w rejestrze opakowań w Niemczech jeszcze w 2018 r. Jednakże znaczna część firm nie wykonała tego obowiązku i nie widnieje w LUCID. W trakcie 2019 r. można jeszcze zgłosić ilości opakowań na cały 2019 r. Polskie firmy dokonywały takiej spóźnionej rejestracji w rejestrze opakowań w Niemczech. Nie spotkaliśmy się do tej pory z tym, by spóźniona rejestracja w LUCID spotkała się z jakimiś negatywnymi konsekwencjami. Zaskoczeniem dla polskich firm okazała się wysokość opłaty za uczestnictwo w dualnym systemie (sama rejestracja w rejestrze opakowań LUCID jest bezpłatna). Opłaty, które pobierają firmy z dualnego systemu, są stosunkowo niewielkie i dla wielu firm okazał się to wydatek rzędu kilkunastu euro rocznie.
Od lipca 2022 r. rozszerzono obowiązki także na firmy wprowadzające opakowania w obrocie B2B, zatem już praktycznie każdy sprzedawca towaru z Polski do Niemiec (w tym w przemyśle, produkcji czy sprzedaży hurtowej) będzie miał obowiązek rejestracji w LUCID. Więcej na ten temat można przeczytać w artykule:
VerpackG czyli rejestr opakowań w Niemczech – zmiany od 1 lipca 2022 r.
Jak możemy pomóc?
Jeżeli potrzebują Państwo wsparcia w kwestiach związanych z nowymi regulacjami o opakowaniach w Niemczech, to kancelaria JLT służy Państwu pomocą. Pomożemy przy sprawdzeniu, czy w ogóle podlegają Państwo pod nowe obowiązki o opakowaniach w Niemczech. Następnie zapewnimy wsparcie przy ustaleniu, jakie opakowania należy zgłosić w Niemczech. Możemy przeprowadzić Państwa firmę przez proces rejestracji w Centralnym Rejestrze Opakowań (rejestracja do LUCID, rejestracja opakowań w Niemczech), w składaniu deklaracji o spodziewanej ilości opakowań oraz rocznych deklaracji o faktycznej ilości opakowań. Pomożemy również w znalezieniu podmiotu uczestniczącego w podwójnym systemie, w którym powinni Państwo uczestniczyć.
radca prawny i doradca podatkowy
Rechtsanwalt und Steuerberater
JLT Jadżyn Legal & Tax
Poznań / Posen