Delegowanie pracowników za granicę – wybrane interpretacje podatkowe

Liczne grono polskich firm deleguje pracowników za granicę. Delegowanie pracowników do innych krajów wiąże się z licznymi zagadnieniami podatkowymi, na które firma delegująca do pracy za granicę musi koniecznie zwrócić uwagę. Poniżej znajduje się przegląd wybranych interpretacji podatkowych związanych z delegowaniem pracowników za granicę.


0115-KDIT2-2.4011.12.2018.1.MD z dn. 08-03-2018 / delegowanie pracowników a koszty noclegów

Stan faktyczny: Spółka prowadzi firmę budowlaną zajmującą się robotami budowlano-montażowymi w kraju. Planuje wykonanie robót budowlanych za granicą, gdzie oddeleguje własnych pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Spółka będzie udostępniać nieodpłatnie pracownikom miejsca noclegowe w kwaterach prywatnych, hotelach lub kontenerach mieszkalnych w ramach oddelegowania.

Problem: Czy Spółka powinna zaliczać do przychodu pracownika wartość kwater noclegowych nieodpłatnie udostępnionych pracownikom w czasie ich delegowania za granicę, z których pracownicy będą korzystać w związku ze świadczoną pracą na kontraktach?

Odpowiedź: Gdy pracodawca – mimo braku ciążącego na nim obowiązku nałożonego przepisami powszechnie obowiązującego prawa pracy – zapewni oddelegowanym pracownikom bezpłatny nocleg, to wartość tych świadczeń stanowi dla pracowników przychód z innych nieodpłatnych świadczeń, o którym mowa w art. 12 ust. 1 w związku z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegający opodatkowaniu tym podatkiem.

Pracodawca oblicza i pobiera zaliczki na zaliczki na podatek od wartości świadczeń, jakie pracownik otrzymał z tytułu bezpłatnego zakwaterowania, stanowiącej nadwyżkę ponad kwotę korzystającą ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. 500 zł miesięcznie.

Komentarz JLT: Organy podatkowe nieugięcie stoją na stanowisku, że zagwarantowanie pracownikowi delegowanemu do Niemiec noclegu (lub innych świadczeń jak przejazdu) należy opodatkować. Potwierdzają to liczne interpretacje podatkowe. Od początku 2018 r. pracodawca w Niemczech powinien zagwarantować pracownikowi budowlanemu bezpłatny nocleg w przypadku budowy, do której nie można codziennie dojeżdżać z miejsca zamieszkania pracownika. Powyższe wynika z umowy ramowej dla branży budowlanej (BRTV). Naszym zdaniem można – używając tego argumentu – powalczyć o korzystną interpretację przepisów podatkowych w Polsce. Głównym argumentem władz podatkowych jest bowiem to, że świadczenia dla pracowników są dobrowolne i nie wynikają z przepisów prawa. Oddelegowanie pracowników do Niemiec może się tym samym wiązać z niższymi kosztami.


0114-KDIP3-3.4011.13.2018.2.JK2 z dn. 16-03-2018 / pracownik tylko w Niemczech

Stan faktyczny: Polska firma zatrudnia pracownika, który wykonuje na jego rzecz pracę na terytorium Niemiec. Pracownik ten zamieszkuje na terytorium Niemiec. Pracownik przedstawił pochodzący od niemieckiej administracji skarbowej dokument, stanowiący potwierdzenie złożenia w Niemczech zeznania podatkowego, dokument ten wskazuje miejsce zamieszkania pracownika w Niemczech.

Problem: Czy od wynagrodzenia wypłacanego temu pracownikowi polska firma powinna pobierać i odprowadzać, jako płatnik, zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych w Polsce?

Odpowiedź: W związku z wypłatą wynagrodzenia pracownikowi mającemu miejsce zamieszkania w Niemczech i świadczącemu w tym państwie pracę na rzecz pracodawcy, stosownie do art. 3 ust. 2b pkt 1 w zw. z art. 32 ust. 6 updof oraz art. 15 ust. 1 umowy polsko-niemieckiej, polski pracodawca nie jest zobowiązany do potrącania i odprowadzania do polskiego urzędu skarbowego zaliczek na podatek dochodowy od wynagrodzeń wypłaconych pracownikowi, pomimo, że wypłaty dokonuje podmiot mający siedzibę na terenie Polski.

Komentarz JLT: Jest to potwierdzenie pewnej oczywistości. Jeżeli jedynym związkiem pracownika z Polską jest to, że jego pracodawca ma w Polsce siedzibę, to obowiązek podatkowy w podatku od osób fizycznych w Polsce nie powstanie.


0114-KDIP3-3.4011.503.2017.1.JK2 z dn. 12-01-2018 / odliczenie składek dla pracownika oddelegowane do Niemiec i wykonującego pracę w Polsce

Stan faktyczny: Firma zatrudnia Polsce pracowników na umowę o pracę. Niektórzy pracownicy zamieszkali w Polsce wykonują pracę na terytorium Niemiec w trakcie podróży służbowych. W niektórych przypadkach spędzają ponad 183 dni w Niemczech. Każdy pracownik ma zaświadczenie A1 z ZUS. Firma pobiera z wynagrodzenia takich pracowników zaliczkę na polski podatek dochodowy od osób fizycznych za pracę wykonywaną na terytorium Polski. Jeżeli praca jest wykonywana na terytorium Niemiec, firma pobiera od części wynagrodzenia za taką pracę wyłącznie niemiecki podatek dochodowy. Jednocześnie od całego wynagrodzenia pracownika firma jako płatnik pobiera polskie składki na ubezpieczenie społeczne oraz na ubezpieczenie zdrowotne.

Problem: 1. Czy przy obliczaniu zaliczki na PIT od przychodu ze stosunku pracy pracownika firma może także odliczyć od dochodu potrącone składki na ubezpieczenie społeczne przypadających od części przychodu pracownika za pracę wykonywaną w Niemczech? 2. Czy przy obliczaniu zaliczki na PIT od przychodu ze stosunku pracy pracownika firma może zmniejszyć zaliczkę o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne również przypadających od części przychodu pracownika za pracę wykonywaną w Niemczech?

Odpowiedź: Składki na ubezpieczenie społeczne potrącone przez pracodawcę i odprowadzone do ZUS z wynagrodzeń pracowników za pracę najemną wykonywaną w Niemczech podlegają odliczeniu od dochodu na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednocześnie pobrane przez płatnika i zapłacone w Polsce składki na ubezpieczenie zdrowotne podlegają odliczeniu od podatku na podstawie art. 27b ust. 1 pkt 1 lit. b tejże ustawy.

Komentarz JLT: Jest to korzystna interpretacja dla pracowników delegowanych zagranicę na okres dłuższy niż 183 dni, którzy przy tym częściowo pracują też w Polsce. Jeżeli pracownik nie wykonuje w ogóle pracy w Polsce, to ten problem nie zaistnieje.


0111-KDIB2-2.4011.267.2017.1.MZ z dn. 13-12-2017 / delegowanie pracownika a przekroczenie 183 dni

Stan faktyczny: Polska spółka wykonuje usługi budowlane w Niemczech. Spółka zatrudnia pracowników w oparciu o umowy o pracę. Miejsce pracy pracowników to terytorium Niemiec. W związku z tym, że Spółka nie ma na początku wiedzy, ile dany pracownik będzie przebywał na terenie Niemiec – Spółka oblicza i pobiera podatek dochodowy od wynagrodzeń za pracę w Niemczech do polskiego urzędu skarbowego. Po  przekroczeniu okresu pobytu polskiego pracownika na terenie Niemiec w celu wykonywania tam pracy powyżej 183 dni, podatek od wynagrodzenia musi zostać opłacony do niemieckiego urzędu skarbowego a Spółka powinna zaprzestać pobierania zaliczki na podatek dochodowy i wpłacania go w Polsce.

Problem: 1. Czy rzeczywiście pracownicy, którzy przekroczyli 183 dni pobytu w Niemczech podlegają opodatkowaniu w Niemczech od pierwszego dnia pobytu w tym kraju, tj. wstecz? 2. Czy w związku z tym, że Spółka zwróci pracownikom nienależnie pobrany wcześniej polski podatek dochodowy, Spółce jako płatnikowi będzie przysługiwało prawo do żądania stwierdzenia nadpłaty?

Odpowiedź: Słusznie Spółka do momentu nieprzekroczenia 183 dni pobytu pracownika na terenie Niemiec pobiera zaliczki na podatek dochodowy. W tym okresie pracodawca jest obowiązany obliczać i pobierać zaliczki na podatek. Dopiero z chwilą przekroczenia przez pracownika granicznego okresu pobytu za granicą, tj. 183 dni, pracodawca będący płatnikiem powinien zaprzestać poboru zaliczek na podatek dochodowy z uwagi na to, że w związku z przekroczeniem tego okresu wynagrodzenie za pracę wykonywaną w innym państwie podlega opodatkowaniu za granicą według przepisów obowiązujących w innym państwie.

Po stronie płatnika (Spółki) nie powstanie nadpłata. Przez okres zanim pobyt danego pracownika w Niemczech nie przekroczył 183 dni w roku podatkowym, podatek dochodowy został zasadnie pobrany od uzyskanego przez podatnika (pracownika) dochodu. Nie jest zatem możliwe stwierdzenie nadpłaty na rzecz płatnika, który nie poniósł uszczerbku majątkowego na skutek zapłacenia należnego świadczenia w większej wysokości od tej, w której zostało pobrane. Płatnik wpłacił do urzędu skarbowego należną zaliczkę w wysokości w jakiej pobrał ją z wynagrodzenia pracownika i nie wpłacił jej z własnych środków. Spółka nie będzie uprawniona do wystąpienia z żądaniem stwierdzenia nadpłaty podatku dochodowego.

Komentarz JLT: Stanowisko organów podatkowych jest bardzo niekorzystne dla firm delegujących za granicę w przypadku, gdy nie wiadomo, czy pracownik będzie przebywał zagranicą ponad 183 dni. Jeżeli polski pracodawca nadal będzie odprowadzał zaliczki na podatek dochodowy, a pobyt pracownika przekroczy 183 dni, to pracodawca będzie narażony na podwójną zapłatę zaliczek na podatek. Po przekroczeniu 183 dni będzie on musiał uiścić zaliczkę na podatek dochodowy (jej zagraniczny odpowiednik) w kraju oddelegowania i to od pierwszego dnia oddelegowania pracownika. Nie będzie mógł on natomiast odzyskać uiszczonej zaliczki w Polsce, choć z punktu widzenia ekonomicznego, to pracodawca ją sfinansował. Beneficjentem tej sytuacji będzie pracownik, który będzie mógł odzyskać nadpłacony podatek w Polsce, składając roczne zeznanie podatkowe. Doprowadzi to do sytuacji, że pracodawca podwójnie odprowadzi podatek od wynagrodzeń. Warto zatem przed oddelegowaniem pracownika dokonać analizy czasu, na który zostanie on wysłany za granicę.


1061-IPTPB2.4511.795.2016.2.Akr z dn. 19-01-2017 / reguła 183 dni a użyczenie pracownika

Stan faktyczny: Spółka prowadzi działalność związaną z wyszukiwaniem miejsc pracy i pozyskiwaniem pracowników jako działalność Agencji Pracy Tymczasowej. Spółka tym samym kieruje zatrudnionych przez siebie pracowników tymczasowych do pracodawców – użytkowników na terenie Austrii i Niemiec. Spółka zawiera z austriackimi i niemieckimi klientami umowy o współpracy w zakresie kierowania pracowników tymczasowych.

Problem: Czy na Spółce ciąży obowiązek obliczenia, poboru i odprowadzenia zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych do organu podatkowego w Polsce od wynagrodzeń wypłacanych pracownikom z tytułu pracy najemnej wykonywanej w Niemczech i Austrii dla pracodawców – użytkowników w stosunku do wszystkich pracowników delegowanych, jeśli nie przekroczą okresu 183 dni pobytu na terenie Austrii czy Niemiec?

Odpowiedź: Dla pracowników oddelegowanych do pracy w Austrii i Niemczech Spółka będzie pełniła rolę pośrednika. Wynagrodzenia tych pracowników będą podlegały opodatkowaniu według przepisów prawa austriackiego i odpowiednio prawa niemieckiego, poczynając od pierwszego dnia ich pobytu w danym roku podatkowym. Zatem, na Spółce jako płatniku – nie będzie ciążył obowiązek obliczenia, poboru i odprowadzenia zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych do organu podatkowego w Polsce z ww. tytułu.

Komentarz JLT: Wiele polskich firm błędnie rozumie regułę 183 dni. Nieprawidłowo przyjmuje się ją jako zasadę bez wyjątków. Nie zawsze praca / pobyt pracownika zagranicą w wymiarze krótszym niż 183 dni (w roku podatkowym lub w kolejnych dwunastomiesięcznych okresach) gwarantuje, że podatek dochodowy od wynagrodzeń płacony jest w Polsce. W szczególności agencje pracy tymczasowej powinny zbadać, kto jest ekonomiczny pracodawcą. Zasadą będzie przy użyczaniu pracowników, że podatek dochodowy od wynagrodzeń pracowników w kraju oddelegowania będzie należny od pierwszego dnia delegowania.


IBPBII/1/415-675/09/MCZ z dn. 26-11-2009 / delegowanie pracowników do Niemiec – jak liczyć 183 dni

Stan faktyczny: Spółka realizuje kontrakty na terenie Niemiec. Do realizacji tych kontraktów deleguje swoich pracowników. Spółka nie posiada w Niemczech zakładu podatkowego.

Problem: Wątpliwość budzi sposób liczenia 183 dni w 12 miesięcznym okresie pobytu pracowników oddelegowanych do pracy w Niemczech, od którego uzależnione jest naliczanie i odprowadzanie podatku dochodowego od osób fizycznych do urzędu skarbowego w Niemczech.

Odpowiedź: Przy takiej redakcji przepisu jaki zastosowano w art. 15 ust. 2 lit. a) umowy polsko-niemieckiej należy brać pod uwagę wszystkie możliwe kolejne dwunastomiesięczne okresy, nawet okresy, które do pewnego stopnia pokrywają się z innymi. Oznacza to, że jeżeli na pobyt danej osoby w drugim państwie składa się kilka krótkich okresów, wtedy do ustalenia dni pobytu w tym państwie uwzględnia się wszystkie wcześniejsze okresy pobytu w dwunastomiesięcznym okresie. Zatem, w celu ustalenia czy pobyt pracownika w drugim państwie łącznie nie przekroczył 183 dni w okresie dwunastu miesięcy, rozpoczynającym się lub kończącym w danym roku podatkowym, należy wziąć pod uwagę okres dwunastu miesięcy liczony „do przodu” od dnia każdorazowego przybycia pracownika do drugiego państwa (Niemiec), ale także okres dwunastu miesięcy liczony „wstecz” od dnia każdorazowego wyjazdu tegoż pracownika z drugiego państwa. Przy takiej konstrukcji przepisu jedynie dwunastomiesięczna przerwa pomiędzy okresami pobytu w drugim państwie powoduje, że wcześniejszy pobyt pracownika za granicą nie ma wpływu na obliczenie okresu 183 dni podczas kolejnego pobytu.

Komentarz JLT: Powyższe stanowisko, mimo upływu lat, jest wciąż aktualne. Firmy delegujące do Niemiec często popełniają błąd i liczą 183 dni w danym roku podatkowym. Najczęściej prowadzi to do powstania zaległości podatkowej w Niemczech w przypadku pracowników, którzy są delegowani na przełomie roku. 183 dni należy sprawdzać tak naprawdę każdego dnia, zliczając wstecz wszystkie dni fizycznego pobytu w Niemczech w okresie ostatnich 12 miesięcy.


Kancelaria JLT zapewnia kompleksowe wsparcie prawne i podatkowe dla firm, które delegują pracowników za granicę. Usługi doradztwa podatkowego świadczone są w ramach współpracy z zagranicznymi prawnikami i doradcami podatkowymi. W zależności od rodzaju sprawy zapewniamy wsparcie ze strony profesjonalnego specjalisty. Kancelaria JLT dokonuje również wszelkich zgłoszeń i formalności związanych z delegowaniem pracowników do innych krajów, w szczególności do Niemiec. Delegowanie pracowników za granicę to nasza specjalność.

Zapisz się na nasz newsletter!

Michał Jadżyn

radca prawny i doradca podatkowy

Rechtsanwalt und Steuerberater

JLT Jadżyn Legal & Tax

Poznań / Posen

JLT doradztwo prawne i podatkowe dla firm radca prawny i doradca podatkowy kancelaria Poznań