Świadczenie usług budowlanych w Niemczech. Wykonywanie usług budowlanych w Niemczech – o czym warto pamiętać?
Zastanawiasz się, jak funkcjonuje polska firma jako podwykonawca w Niemczech? Nie jesteś pewien, kto może jako polska firma wykonywać usługi budowlane w Niemczech i jak to zrobić bez formalności? Gdzie uzyskać pomoc w działaniu firmy budowlanej w Niemczech? Dowiedz się, jak wygląda świadczenie usług budowlanych w tym kraju i co powinieneś zrobić, by wykonywać usługi budowlane w Niemczech.
Usługi budowlane w Niemczech. Część II – kwestie podatkowe
Liczne grono polskich firm budowlanych próbuje podbijać rynek niemiecki swoimi usługami. Polska firma jako podwykonawca w Niemczech może zaistnieć dzięki obecności naszego kraju w Unii Europejskiej, co zapewnia swobodę świadczenia usług w innych krajach. Swoboda ta jednak nie jest absolutna. Polska firma budowlana w Niemczech powinna spełnić szereg wymogów i obowiązków prawnych, by móc legalnie działać w Niemczech. Trzeba również pamiętać o poprawnym rozliczeniu usług budowlanych w Niemczech pod kątem podatku.
Poniżej przedstawiamy podstawowe zagadnienia związane ze świadczeniem usług budowlanych w Niemczech związane z kwestiami podatkowymi. Są to kwestie najistotniejsze, o których powinny pamiętać polskie firmy w Niemczech. Należy pamiętać, że obowiązków jest jednak więcej. Przed rozpoczęciem świadczenia usług budowlanych w Niemczech skonsultuj się więc ze specjalistą od spraw polsko-niemieckich. Zapoznaj się także z rozdziałem pt. “Wykonywanie usług budowlanych w Niemczech – o czym warto pamiętać? Część I”.
Polska firma budowlana w Niemczech – podatek od usług budowlanych
Zgodnie z niemieckimi przepisami (§ 48 niem. ustawy o podatku dochodowego, EStG) w przypadku usług budowlanych świadczonych w Niemczech zleceniodawca ma obowiązek potrącić 15% podatku (Bauabzugsteuer) przy wypłacie wynagrodzenia na rzecz firmy budowlanej. Podatek ten zatem obciąża wykonawcę – polską firmę budowlaną w Niemczech, ponieważ to jego wynagrodzenie zostaje pomniejszone o te 15%. Podatek obciąża wykonawcę w każdym przypadku świadczenia usług budowlanych na terenie Niemiec i to niezależnie od narodowości lub kraju siedziby. Dzieje się tak również bez względu na należności podatkowe powstające w Polsce z tytułu świadczenia tych samych usług.
Ważne: potrącenie podatku budowlanego następuje także, jeżeli zleceniodawcą jest inna polska firma! Często podwykonawcy polskiej firmy o tym zapominają i błędnie zakładają, że kwestia podatku budowlanego pojawia się tylko wtedy, gdy pracuje się dla niemieckiej firmy. Nie ma znaczenia, kto jest zleceniodawcą. Ważne jest, że wykonuje się usługę budowlaną w Niemczech.
Polska firma budowlana świadcząca usługi budowlane na terenie Niemiec może złożyć wniosek o wydanie odpowiedniego zaświadczenia (Freistellungsbescheiningung) o niepodleganiu obowiązkowi potrącenia podatku od kwoty wynagrodzenia. Warunki zwolnienia polskiej firmy budowlanej z podatku są następujące:
- polski przedsiębiorca budowlany w celu złożenia i otrzymania powyższego certyfikatu musi dysponować niemieckim numerem identyfikacji podatkowej (Steuernummer); konieczna jest więc wcześniejsza lub jednoczesna rejestracja podatkowa;
- urząd wydaje zaświadczenie uznając, że wnioskodawca jest wiarygodny podatkowo i posiada pełnomocnika do doręczeń w Niemczech;
- zwolnienie jest przyznawane terminowo i wymaga systematycznego odnawiania.
Jeżeli polska firma budowlana zarejestruje się w Niemczech i uzyska zwolnienie z podatku, to przy wypłacie wynagrodzenia nie będzie potrącony podatek od usług budowlanych. Polska firma powinna wymagać jednak od swoich podwykonawców przedłożenia ich zwolnienia, jeżeli ma ze swojej strony nie potrącać 15%. Dotyczy to także podwykonawcy z Polski. W przeciwnym razie polska firma powinna potrącić podatek i odprowadzić go do urzędu skarbowego w Niemczech.
Jeżeli nasz zleceniodawca potrącił i odprowadził podatek od usług budowlanych, to jeszcze nie wszystko stracone. Polska firma budowlana może złożyć do niemieckiego urzędu skarbowego wniosek o zwrot tego podatku. Wniosek trzeba złożyć w ciągu dwóch lat od upływu roku, w którym podatek od usług budowlanych został potrącony.
Polska firma budowlana w Niemczech – podatek dochodowy od wynagrodzeń pracowników
Polska firma budowlana może świadczyć usługi w Niemczech, jednak może to spowodować obowiązek opodatkowania wynagrodzeń pracowników w tym kraju. Jeżeli pracownicy delegowani są w ramach pracy tymczasowej (wynajem pracowników, leasing pracowniczy), to od wynagrodzeń takich pracowników należy odprowadzać podatek dochodowy w Niemczech, zawsze i w stosunku do każdego pracownika.
Jeżeli pracodawca posiada w Niemczech zakład podatkowy, czyli np. budowa lub kilka powiązanych budów trwają ponad 12 miesięcy (choć w niektórych przypadkach także po upływie 6 miesięcy), to także należy od samego początku i w stosunku do wszystkich pracowników odprowadzać niemiecki podatek dochodowy od wynagrodzeń. W pozostałych przypadkach decyduje reguła 183 dni. Płace podlegają jedynie opodatkowaniu w Polsce, gdy:
- pracownik przebywa w Niemczech nie więcej niż 183 dni podczas dwunastomiesięcznego okresu (nie chodzi tutaj o rok kalendarzowy, ale 12 miesięcy liczone od początku delegowania);
- wynagrodzenie jest wypłacane wyłącznie przez polskiego pracodawcę, który nie ma siedziby w Niemczech;
- polski pracodawca nie ma zakładu w Niemczech.
Jeżeli wszystkie powyższe warunki są spełnione łącznie, to wynagrodzenie pracownika wysyłanego do świadczenia usług budowlanych w Niemczech jest opodatkowane tylko w Polsce.
Ale uwaga: jeśli wykonywane w Niemczech prace budowlane/instalacyjne trwają powyżej 6 miesięcy (nawet różne projekty bez przerw większych niż 2 tygodnie), należy złożyć w Niemczech wniosek o zwolnienie wynagrodzenia z potrącenia podatku. Zwolnienie te nie jest zatem automatyczne, trzeba się o nie ubiegać w Niemczech, przedkładając stosowne dokumenty (m.in. certyfikat rezydencji).
Firma budowlana w Niemczech – rejestracja VAT
Wykonywanie usług budowlanych w Niemczech może prowadzić do obowiązku rejestracji VAT w tym kraju. Konsekwencją tego jest konieczność składania deklaracji podatkowych VAT w Niemczech oraz wystawiania faktur z niemieckim VAT.
Jeżeli polska firma zajmuje się świadczeniem usług budowlanych w Niemczech na rzecz innej niemieckiej firmy, to miejscem świadczenia na gruncie przepisów o VAT będą Niemcy. Usługi budowlane powinny podlegać podatkowi VAT w Niemczech.
Polska firma budowlana może świadczyć taką usługę w ramach eksportu usług i przerzucić ciężar rozliczenia podatku (reverse charge) na odbiorcę usługi (niemieckiego podatnika VAT). Nie powstanie wtedy obowiązek rejestracji na VAT w Niemczech, ponieważ to nie polska firma będzie zobowiązana do rozliczenia podatku w Niemczech. Obowiązek ten zostanie przerzucony na zleceniodawcę – odbiorcę usługi.
Konieczność rejestracji do VAT w Niemczech powstanie w stosunku do polskiej firmy, gdy nie będzie można przerzucić obowiązku rozliczenia podatku na zleceniodawcę Rejestracja na VAT w Niemczech jest też wymagana, gdy to na polską firmę taki obowiązek zostanie przerzucony. Rejestracja w Niemczech do VAT będzie zatem konieczna w następujących przypadkach:
- usługi budowlane w Niemczech świadczone są na rzecz osoby prywatnej;
- usługi budowlane wykonywane są przez polską firmę w Niemczech za pomocą podwykonawców (obojętnie czy polskich, niemieckich lub z innego kraju).
Więcej informacji na temat rejestracji polskiej firmy budowlanej w Niemczech do VAT znajduje się oraz .
Zakład podatkowy w Niemczech
Zakład podatkowy jest pojęciem z prawa podatkowego i dotyczy podatku dochodowego. Powstanie zakładu w danym państwie uprawnia to państwo do opodatkowania dochodów uzyskiwanych w tym państwie. Jeżeli polska firma świadczy usługi budowlane w Niemczech, to podatek dochodowy (czy PIT dla właściciela firmy jednoosobowej lub w spółce osobowej, czy CIT w przypadku spółki z o.o. lub akcyjnej) płaci w Polsce – chyba, że zakład powstanie w Niemczech.
Żeby ustalić, czym jest zakład, trzeba sięgnąć do umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej między Polską a Niemcami. Zakładem jest zatem stała placówka, przez którą całkowicie lub częściowo prowadzona jest działalność przedsiębiorstwa. Obejmuje to w szczególności miejsce zarządu, filię, biuro, fabrykę, warsztat. Za zakład uznaje się również: plac budowy, prace budowlane, montażowe lub instalacyjne, pod warunkiem jednak, że obiekt lub prace trwają przez czas dłuższy niż 12 miesięcy.
Jeżeli zatem polska firma budowlana w Niemczech wykonuje usługi w ramach jednej budowy przez czas dłuższy niż 12 miesięcy, to powstanie dla niej zakład podatkowy w Niemczech. Oznacza to, że powinna ona opodatkować swoje dochody w Niemczech.
Przekroczenie 12 miesięcy oznacza, że cała działalność związana z tą budową powinna być rozliczona dla celów podatku dochodowego w Niemczech. Taki obowiązek powstanie już od dnia rozpoczęcia budowy, a nie od dnia przekroczenia 12 miesięcy. Jeżeli zatem wiadomo, że budowa przekroczy 12 miesięcy, to należy już od samego początku opodatkowywać tę działalność w Niemczech i odprowadzać zaliczki na podatek dochodowy w Niemczech. Jeżeli okazałoby się, że okres 12 miesięcy nie został przekroczony, to można wystąpić w Niemczech o zwrot nienależnie uiszczonego podatku.
Obsługa firm budowlanych w Niemczech – współpraca z polskimi podwykonawcami przy świadczeniu usług budowlanych w Niemczech
Polskie firmy świadczące usługi budowlane w Niemczech często posiłkują się polskimi podwykonawcami, podzlecając im część prac w Niemczech. Trzeba pamiętać, że taka sytuacja może prowadzić do pewnych komplikacji. Polskie firmy często zapominają, że do rozliczeń między obiema polskimi firmami znajdą zastosowanie niemieckie przepisy.
W szczególności polski zleceniodawca powinien wymagać od swojego polskiego podwykonawcy spełnienia wszystkich wymogów tutaj opisanych. Polski podwykonawca powinien zgłosić swoich pracowników w Niemczech do odpowiednich organów i zapewnić pracę minimalną pracownikom. Polska firma budowlana, która podzleca roboty w Niemczech, będzie odpowiadać za przestrzeganie tych wymogów przez swojego podwykonawcę. Może być pociągnięty nawet do odpowiedzialności finansowej. W takim wypadku należy się zatem zatroszczyć nie tylko o to, by samemu spełniać wymogi niemieckiego prawa, ale także by nasz polski podwykonawca spełnił swoje obowiązki. Warto zawrzeć stosowne obowiązki w umowie z podwykonawcą.
W stosunku polski zleceniodawca – polski podwykonawca, w przypadku robót w Niemczech, zastosowanie znajdą uregulowania dotyczące podatku od usług budowlanych. Kwestia ta została już poruszona. Należy zatem wymagać od polskiego podwykonawcy przedłożenia stosownego zwolnienia od tego podatku. Jeżeli nasz podwykonawca takiego zwolnienia nie ma, to należy potrącić 15% wynagrodzenia i odprowadzić do niemieckiego urzędu skarbowego. W przeciwnym razie to firma zlecająca może być pociągnięta do odpowiedzialności i zmuszona do zapłaty podatku z własnych środków. Tę kwestię warto również uregulować w umowie z podwykonawcą. Dowiedz się więcej na temat obsługi firm w Niemczech i bądź na bieżąco z uregulowaniami prawnymi dotyczącymi formalności dla polskiej firmy budowlanej w Niemczech.
Często zdarza się, że podwykonawcą jest jednoosobowa firma, która świadczy usługi na rzecz jednego podmiotu (tzw. samozatrudnienie). Taki samozatrudniony najpewniej zostanie uznany w Niemczech za pracownika. Więcej na temat fikcyjnego samozatrudnienia w Niemczech znajdziesz również .
Kancelaria JLT zapewnia kompleksowe wsparcie prawne i podatkowe dla firm w Niemczech, w tym dokonuje rejestracji i wszelkich zgłoszeń w Niemczech. Usługi doradztwa prawnego i podatkowego w Niemczech świadczone są w ramach współpracy z niemieckimi specjalistami. Sprawy prawne i podatkowe na terenie Niemiec są wtedy koordynowane przez radcę prawnego lub doradcę podatkowego z kancelarii JLT.
radca prawny i doradca podatkowy
Rechtsanwalt und Steuerberater
JLT Jadżyn Legal & Tax
Poznań / Posen