Jaka jest płaca minimalna dla kierowców w Austrii? Czy znajdzie ona również zastosowanie dla polskich kierowców jadących do Austrii? Najważniejsze pytania i odpowiedzi.
Coraz więcej państw wprowadza regulacje prawne dotyczące płacy minimalnej, które w dużym stopniu uderzają w polską branżę transportową. Poniższa informacja zawiera odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące płacy minimalnej dla kierowców w Austrii. Skupia się ona na delegowaniu (Entsendung) pracowników do Austrii przez polskiego przedsiębiorcę. Poza zakresem informacji jest oddelegowanie do Austrii (Überlassung, leasing pracowniczy).
Co i kiedy się zmieniło z płacą minimalną w Austrii?
W Austrii nie ma uregulowanej ustawowo płacy minimalnej, jak to ma miejsce np. w Niemczech na podstawie przepisów ustawy (tzw. MiLoG). W Austrii obowiązują jednak tzw. układy zbiorowe (Kolektivverträge), regulujące płacę minimalną w danej branży. Od 1 stycznia 2017 r. rozszerzono ustawą o zwalczaniu dumpingu płacowego i socjalnego (Lohn- und Sozialdumping-Bekämpfungsgesetz) zastosowanie układów zbiorowych m.in. do kierowców wykonujących przewóz na terytorium Austrii.
Do jakiego rodzaju transportu znajdą zastosowanie austriackie przepisy?
Płaca minimalna w Austrii dotyczy wszystkich rodzajów transportu. Chodzi tutaj zarówno o przewóz towarów, jak i przewóz osób. Nowe regulacje dotykają więc również branży turystycznej organizującej np. wyjazdy na narty do Austrii lub wycieczki objazdowe po Austrii. Bez znaczenia jest też dopuszczalna masa całkowita pojazdu czy też ilość miejsc w pojeździe przy przewozie osób.
W jakich przypadkach trzeba uwzględnić austriackie przepisy?
Austriacka płaca minimalna i obowiązki zgłoszeniowe znajdą zastosowanie w przypadku delegowania kierowcy do Austrii. Delegowanie zakłada, że kierowca nie ma stałego miejsca pracy w Austrii, tylko jest tam wysyłany do wykonania pewnych usług lub zadań.
Przykład:
Polski pracodawca, firma transportowa, w ramach zlecenia wysyła kierowcę z Polski do Austrii, by wykonał tam przewóz towarów na zlecenie polskiego klienta.
Polskie biuro podróży organizuje autobusowy wyjazd w austriackie Alpy i wysyła swojego kierowcę, by przewiózł grupę osób do miejsca docelowego i odebrał narciarzy kończących swój turnus.
Nie ma znaczenia, na kogo rzecz jest wykonywana usługa. Transport może być więc wykonywany na rzecz firmy austriackiej lub innej polskiej firmy. Co istotne, spod austriackich regulacji wyłączony jest tranzyt przez terytorium Austrii.
Jakie konkretnie przypadki trzeba uwzględnić?
Przykłady zastosowania przepisów o austriackiej płacy minimalnej:
- kabotaż na terytorium Austrii (polska firma wysyła pracownika do Austrii, by przewiózł towary pomiędzy Wiedniem a Linzem; polski przewoźnik autokarowy dokonuje przewozu osób pomiędzy dwoma miejscowościami na terytorium Austrii)
- przejazd do miejsca docelowego w Austrii (załadunek towarów poza Austrią i transport ich do Austrii, wycieczka autokarowa z Polski do Austrii)
- transport z terytorium Austrii (załadunek następuje w Austrii a rozładunek poza Austrią)
- wycieczka objazdowa w Austrii (miejsce rozpoczęcia przewozu osób zaczyna się i kończy poza Austrią, jednak Austria jest celem przewozu)
Kiedy austriackie przepisy nie znajdują zastosowania?
Przykłady, kiedy austriackie przepisy nie będą miały zastosowania:
- tranzyt przez terytorium Austrii (polski przewoźnik transportuje towar do Włoch przez terytorium Austrii, na terytorium austriackim nie dochodzi do załadunku / rozładunku towaru lub przyjęcia lub zakończenia przewozu osób)
- właściciel / wynajmujący / producent / przetwórca / sprzedawca dostarcza samodzielnie przy pomocy swoich pracowników towary za pomocą własnego (wypożyczonego / leasingowanego) środka transportu, przy czym czynność transportu ma znaczenie jedynie pomocnicze dla działalności tego przedsiębiorcy (np. polska firma produkcyjna transportuje swoje towary do nabywcy w Wiedniu wykorzystując do tego własnego kierowcę, dokonując transportu ciężarówką należącą do polskiej firmy);
- jak wyżej, tylko na tych samych warunkach następuje odbiór towarów z terytorium Austrii (np. polska firma zakupiła maszynę w Wiedniu i wysyła po nią własnego kierowcę własnym transportem)
- firma przemieszcza swoje towary lub personel pomiędzy własnymi zakładami, przy czym dla firmy jest to działalność pomocnicza (np. polska firma dostarcza swoje towary do spółki córki w Austrii wykorzystując własnych kierowców i własny transport)
- transport osób, nawet z destynacją w Austrii, jeżeli destynacje są także w innych krajach, w tym w innym kraju niż początek transportu, a żadna osoba nie rozpoczyna ani nie kończy transportu w Austrii (np. polska wycieczka objazdowa po stolicach Europy Środkowej, gdzie jednym z celów jest Wiedeń, ale także Praga i Budapeszt)
Jaka jest płaca minimalna w Austrii?
Jeżeli do danego przewozu znajdą zastosowanie austriackie przepisy, to kierowca powinien otrzymać płacę minimalną. Wysokość minimalnego wynagrodzenia jest uregulowana w układach zbiorowych (Kollektivverträge, KV).
W przypadku transportu towarów i przewozu osób mogą znaleźć następujące układy zbiorowe:
- układ zbiorowy dla transportu towarów przy wykorzystaniu środków transportu o DMC 3,5 tony (Kollektivvertrag für das Güterbeförderungsgewerbe)
- układ zbiorowy dla małego transportu – poniżej DMC 3,5 t (KV für das Kleintransportgewerbe)
- układ zbiorowy dla prywatnych firm autobusowych przy przewozie osób autobusem, tj. pojazdem przystosowanym do przewozu powyżej 9 osób (KV für private Autobusbetriebe)
- układ zbiorowy dla małych przewoźników (KV für Personenbeförderungsgewerbe)
- układ zbiorowy dla logistyki i spedycji (KV für Angestellte in Spedition & Logistik)
- inne układy zbiorowe dla przedsiębiorców spoza branży transportowej (np. w czasie wycieczki organizowanej przez polskie biuro turystyczne pilot wycieczki może podlegać pod układ zbiorowy dla branży turystycznej)
Dany układ zbiorowy można znaleźć na stronie www.kollektivvertrag.at. Informacje są dostępne również w języku polskim.
Każdy z tych układów zbiorowych przewiduje różne stawki minimalne. Różnią się one w zależności od środka transportu (DMC i liczba osi oraz stażu kierowcy). Podane są stawki miesięczne, które należy odpowiednio przeliczyć. Stawka wynosi około 10 euro za godzinę pracy kierowcy. Uwzględniać trzeba jednak wszystkie składniki wynagrodzenia, nadgodziny, dodatek za pracę w nocy, czas odpoczynku.
Jak widać, nie ma jednej prostej stawki godzinowej, jak to ma miejsce w przypadku Niemiec. Każdorazowo należy obliczyć minimalną stawkę dla danego, konkretnego kierowcy i konkretnego transportu.
Jak wygląda przykładowa płaca minimalna?
Przykładowo, minimalne wynagrodzenie godzinowe kierowcy ciężarówki o DMC powyżej 3,5 tony i z więcej niż trzema osiami wynosi pomiędzy 8,81 euro a 9,74 euro, w zależności od stażu kierowcy u danego przewoźnika. Choć uwaga, istnieje możliwość zaliczenia do 15 lat czasu pracy u innego pracodawcy
Podstawowe stawki kierowcy autobusu to 10,70 – 10,92 euro. Także tutaj uwzględnia się staż kierowcy i jego kwalifikacje. Przysługują również liczne dodatki, np. 0,98 euro za godzinę, jeżeli autobus ma przyczepkę, więcej niż 50 miejsc lub autobus jest dłuższy niż 10,90 m. Za pracę w godzinach 24-5 dodatek to aż 100% stawki godzinowej.
Czy delegowanie pracowników trzeba zgłaszać?
Jeżeli dany transport kwalifikuje się jako delegowanie w rozumieniu austriackich przepisów, to należy dokonać zgłoszenia każdego przejazdu. Zgłoszenia trzeba dokonać nawet wtedy, gdy czynności na terytorium Austrii są krótkotrwałe lub sporadyczne.
Zgłoszenie należy dokonać na formularzu ZKO 3 wyłącznie w formie elektronicznej. <<TUTAJ>> jest link do polskiej wersji formularza.
Zgłoszenia kierowców trzeba dokonać przed jego wjazdem na terytorium Austrii.
Istnieje możliwość dokonywania ramowych i zbiorczych zgłoszeń.
Zgłoszenie ramowe (Rahmenmeldung) może nastąpić na okres 3 miesięcy. Chodzi tu o powtarzające się transporty na rzecz tego samego zleceniodawcy. Jeżeli jest kilku zleceniodawców, to dla każdego należy złożyć odrębne zgłoszenie.
Możliwe są również zbiorcze zgłoszenia (Sammelmeldung). Dotyczą one sytuacji, gdy na terytorium Austrii, w zbliżonym miejscu i czasie, jest wykonywany transport dla co najmniej dwóch zleceniodawców, którzy są znani przed zgłoszeniem. Np. zgłoszenie zbiorcze powinno nastąpić, gdy jednym środkiem transportu przewożone są do Austrii towary dla dwóch różnych zleceniodawców, z różnym miejscem zakończenia transportu. Inny przykład, polski przewoźnik przewozi towary do Wiednia na zlecenie jednej firmy, a następnie przemiesza się do Linzu, by odebrać towary na zlecenie innego firmy.
Czy delegowany kierowca powinien posiadać przy sobie jakieś dokumenty?
Kierowca powinien posiadać następujące dokumenty przy sobie:
- umowę o pracę i dokumentację płacową (kartę płac, przelewy wynagrodzenia, dokumentację czasu pracy, dokumenty potwierdzające staż pracy)
- kopię zgłoszenia ZKO 3
- formularz A1
- pozwolenie na pracę w przypadku kierowców spoza UE
Dokumenty powinny być w języku niemieckim. Umowa o pracę może być w języku angielskim. Przelewy bankowe wynagrodzenia nie muszą być tłumaczone, jeżeli z ich treści wynika, za jaki okres i w jakiej wysokości kierowca otrzymuje wynagrodzenie.
Dokumenty powinny być przechowywane przez kierowcę w pojeździe. Wtedy nie trzeba wyznaczać osoby kontaktowej. Dokumenty mogą być w formie papierowej lub w formie elektronicznej, pozwalającej na ich wyświetlenie. Kierowca powinien mieć przy sobie urządzenie pozwalające wyświetlić te dokumenty (np. tablet, laptop). Posiadanie dokumentów na nośniku USB nie jest wystarczające. Czas pracy może być wykazany za pomocą typowych urządzeń znajdujących się w pojeździe.
Co grozi za naruszenie austriackich przepisów?
Kary za niezastosowanie się do austriackich przepisów są surowe. Za naruszenie przepisów dot. płacy minimalnej firma może być ukarana kwotą do 50.000 euro za jednego kierowcę. Za naruszenie obowiązku zgłoszeniowego grozi kara do 20.000 euro, w przypadku powtarzających się naruszeń.
Jeżeli potrzebowaliby Państwo wsparcia w związku z austriackimi przepisami, to kancelaria JLT może zapewnić pomoc w tych kwestiach.
